Electrometer

We weten allemaal dat een radio golf uit een EH veld bestaat. Een electrisch en een magnetisch veld. Dat electrisch veld is bv ook vertegenwoordigd in statische electriciteit. Alleen is het dan geen wisselend veld maar een statisch veld. Zeg maar zoals DC. Als je een isolator opwrijft met bv wol of bont dan ontstaat er in de isolator een negatieve lading. Alleen wil een isolator die lading niet graag los laten dus hij blijft er vrij lang in. Als hij dan in contact komt met een geleider dan ontstaat er een ontlading. De ene trekt de ander aan. De spanning is heel hoog en er kan zelfs een vonkje overspringen. Bij een droge atmosfeer kan dat zo maar tot meer dan 10.000V oplopen. Dat is de reden dat je met sommige electronica, zoals CMOS, anti-statisch moet werken.

Klassieke en moderne variant

Om dat electrische veld te meten had men vroeger de electro meter. Een soort isotrope antenne (een bol) met daaraan een geleider waaraan twee strookjes goudfolie hangen. Als de bol nu in de buurt van een electrisch veld wordt gebracht dan wordt de bol ook geladen. Aan die bol zitten die twee strookjes. Als twee voorwerpen een gelijke lading hebben (in polariteit) dan stoten ze elkaar af. Dat doen die strookjes dus ook. De rode staaf is teflon welke nu even een beetje is opgewreven. De strookjes hangen nu even ver uit elkaar als wanneer ik 1500V DC op die meter zet (vandaar dat deze dat kopevlak intern heeft en die extra draad.) Er staat dus ongeveer 1500V op die staaf. De strookjes zijn vrij zwaar. Met aluminium folie raken ze bijna het glas.

De klassieker

Omdat we natuurlijk nu wat meer mogelijkheden hebben heb ik 0ok even een actieve electrometer gemaakt. Deze is ook niet geijkt maar dat zou in principe kunnen. De LED moet dan vervangen worden door een metertje, ( wel de 560 ohm weerstand aanpassen) en de 1M ohm weerstand zou ik 10 Mohm maken. Anders blaas je de FET op met ijken. Door hem op een hoogspannings DC voeding aan te sluiten kun je hem dan ijken. (dit is geheel voor eigen (groot !!!) risico en heb ik nog niet getest. Het ding is erg gevoelig.

De moderne variant

Een erg leuk ding voor educatieve doeleinde, bv op school.

Als je de knop indrukt gaat de LED branden. De FET staat open. Als er nu bij het antenne vlak een negatief geladen voorwerp komt dan gaat de FET dicht en de LED uit. Hij is erg gevoelig. Als je hem in je hand hebt en met crocs aan tapijt wrijft gaat hij uit in het rithme van je beweging. Als je de staaf er naar toe beweegt gaat hij op 30 cm afstand al uit en dan hoef je de staaf niet eens echt op te laden.

Is het nog nuttig. Ja, omdat het leerzaam is maar ook omdat je hier bv mee kan kijken of iets statisch geladen is, bv als je in een apparaat gaat meten of met kwetsbare onderdelen bezig bent. Een erg leuk ding voor educatieve doeleinde, bv op school.

Dit is de volgende stap.:

Uitgebreide meter met opamp

This entry was posted in measurement projects. Bookmark the permalink.

Comments are closed.